Bir çoğumuzun bildiği gibi doğu ve batı tıbbı, çeşitli hastalıklar ve psikolojik rahatsızlıklar üzerinde bir çok çözüme sahip. Öte yandan bakarsak oldukça basit gibi görülen küçük (ama hayatımıza büyük etkiler yaratan) psikolojik rahatsızlıkların direkt olarak çözümünde 2+2=4 gibi bir net tavır sergilemekte zorlanabiliyor.
Psikolojik rahatsızlıkları baz alırsak bir çok kişi tek başına rahatsızlığını aşamıyor. Kaygı bozukluğu (anksiyete), belirttiğimiz rahatsızlık tipine girebilir. Çoğunlukla kaygılı insanlar(!), kaygıyı karakterleriyle özdeşleştirip “ben böyleyim”, “bu benim yapım” diyerek üstesinden gelmek ve kaygı zincirini kırmak istemiyorlar.
Bu durumda kişi, bu durumun normal bir süreç olmadığını ve tedavi edilebileceğini öncelikle kabul edebilmeli.
Endişe, kaynağı belirsiz, içten gelen korku, sıkıntı, kötü bir şey olacakmış hissi yaşamayla beraber bunalma duygusudur. Endişe, her insanda muhakkak var olan, ancak tehlike anında tetiklenip çevikliği sağlayan bir durumdur. Yola birazdan koşarak atlayacak olan bir çocuğu ve diğer yandan çocuğun yönüne doğru hızla gelen arabayı gördün. Sen hemen yolun karşısındasın. Endişe için vücudun anında hormon salgıladı ve elinde çanta, poşet vb. varsa direkt yüklerinden kurtardın kendini, yola atladın ve çocuğu bir çırpıda yoldan kapıp kenara atladın. İşte bu, tehlike durumuna sadece bir örnek. Endişe her insan için gereklidir. Eğer tehlikeyi net olarak görüyorsan…
Çok sık rastlanılan bir başka şey ise; Anne/Babasınız. Çocukluk çağından çıkmış, bir oğlunuz/kızınız var. Çocuğunuz normal bir şekilde sabah uyandı ve okuluna gidiyor… Evde ya da işte, ortada hiç bir belirti yokken “acaba kızıma/oğluma bir şey olmuş mudur?”, “başına kötü bir şey gelmiş midir?” diye düşünmek, anksiyete’ye sadece bir örnek.
Anksiyete, temelde benzer özellikler gösterir. Tabi ki kişiden kişiye bu özellikler farklılık gösterecektir.
- Fizyolojik Belirtiler: Kişi, çarpıntı ve kan basıncında değişikler yaşar. Boğazında düğümlenme hissi ya da boğulma hissiyle beraber nefes darlığı hisseder. Terleme, bunaltı, baş dönmesi, sıcak basma, gözlemlenen diğer özelliklerden bir kaçı.
- Davranışsal Belirtiler: Kaygı yaratabilecek durumlardan sürekli uzak durma, çevresindekilere sürekli bu tarz konularda telkinlerde bulunma vb.
- Bilişsel Beceriler: Genellikle çevreyi kötüye doğru bir değişim içerisinde olduğu kanısı hakimdir. Odaklanmada zorluk, kontrol kaybı korkusu ve gerçekçiliğin dışına çıkma gibi durumlar gözlemlenir.
- Duygusal Durum: Aşırı korku, huzsursuzluk, panik, depresif bir hal içerisindedir. Genellikle çevredeki insanlar tarafından bu duruma anlam verilmez.
Bu belirtileri yaşayan kişi, mutlaka destek alması gerekir. Bu psikolojik durumdan tek başına çıkmak oldukça zor olduğu gibi, bir çok örnekte kişi bu durumu kanıksamış ve doğal kabul etmiştir.
Tibette Yedi Yıl filminden bir bölüm, durumu oldukça iyi özetliyor: “Tibet'te bir deyişimiz vardır: Eğer sorun çözülebiliyorsa kaygılanmanın faydası yoktur. Eğer çözülemiyorsa kaygılanmak yarar sağlamaz.”