05/06/2015

Kelimelerin Gücü

      Yaşamımız süresince kullandığımız her kelimenin bir gücü var. Bu gücü bilerek ya da bilmeyerek kullanıyoruz. Bazen iyi dileklerimizi farkında olmadan “negatif” gücü olan (ya da bir araya geldiğinde negatif güce ulaşan) kelimeler/cümleler/deyimlerle karşımızdaki kişilere iletiyoruz. Kültürel olarak büyüklerimizden duyduğumuz ya da sosyal çevremizde sıklıkla kulağımıza çalınan kelimeleri bir süre sonra bizler de kullanmaya başlıyoruz.

      Peki her ne koşulda olursa olsun, duygularımızı ifade etmeye çalışırken aslında düşünmeden konuştuğumuzun farkına varabiliyor muyuz?

      Son dönemde beni rahatsız eden, iyi niyetinden zerre şüphe duymadığım bir temenni var: “Allah utandırmasın!”

      Bu temenni, yeni iş kuranlardan tutunda evlenenlere kadar hem sosyal hem ticari hayatımızda karşımıza çıkıyor. Temenni altındaki niyeti hepimiz biliyoruz. “İşinde şansın yaver gitsin.”, “Evliliğiniz hayat boyu mutlu bir şekilde devam etsin.” vb. “Allah utandırmasın!” cümlesi, bir aradayken hem fonetik olarak, hem de sosyal anlamıyla olumludur. Bu cümleyi olumsuz bir niyet için kolay kolay kullanıldığını görmeyiz.

      Şimdi hep birlikte düşünelim. “Utanmak” kelimesinin anlamı nedir? TDK'ya soruyoruz;

      “Onursuz sayılacak veya gülünç olacak bir duruma düşmekten üzüntü duymak, mahcup olmak.”

      Utandırmak eylemi ise “utanmasına yol açmak, utanacak bir duruma düşmek/düşürmek, mahcup etmek.”

      Bu bilgiler ışığında tekrar düşünelim. Yeni bir iş yeri açmış dostumuzu ziyarete gittik. Adettendir, çikolata ya da dükkan/işyeri hediyemizi aldık. “Ahmetciğim, çok sevindim ya. Bereketli işler olsun, Allah utandırmasın!” dedik.

      Niyetimizin kötü olduğunu söylemek bu cümle için imkansız. Peki neden arkadaşımızın/dostumuzun bilinç altına “utandırmak” kelimesi ile korku tohumları atıyoruz?

      Atalarımızın söylediği gibi, “tatlı dil, yılanı deliğinden çıkarır.” Kelimelerin gücünü anlatan çok güzel bir atasözüdür. Hayatımızın her alanında “tatlı dil"in yanında kelimelerimizi de bilinçli bir şekilde seçmeyi alışkanlık hâline getirsek pek de fena olmayacak.