27/10/2015

Öğretmenlere Pratik Bilgiler

Öğretmenlerin ders işlemelerinde en büyük sorunlardan biri, şüphesiz ki öğrencilerin dikkat eksiklikleri ya da davranış bozuklukları. Günümüzde çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu daha fazla görülüyor. DEHB konusunda uzman olan Pınar Kobaş’ın DEHB’li öğrencisi olan öğretmenler için önerileri şu şekilde;

- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan çocuğun rahatsız edici davranışlarını kişisel algılamayın, çocuğun davranışlarının tıbbi bir nedeni var. Bu yüzden DEHB hakkında yeterli bilgiye sahip olun. Bu çocuğu daha iyi tanımanızı ve ona daha kolay yardımcı olmanızı sağlar.

- Aileyle sürekli iletişim halinde olun ve düzenli aile-öğretmen toplantıları yapın. Böylece birbirinizin yaşadığı zorlukların farkında olup aynı yaklaşımları kullanabilirsiniz.

- Evde düzenlenen ödül sistemine siz de okulda hazırlayacağınız izleme formları ile katılabilirsiniz. Bu aynı zamanda öğrencinizin sınıf içindeki ve okuldaki sistemini düzenlemeye de yardımcı olacaktır.

- Derse başlamadan önce o dersin özeti, kullanacağınız materyaller ve geçmiş derste anlatılanlardan oluşan bir özet hazırlayın.

- Ders içinde yönergeleri ve planı mümkün olduğunca basitleştirin ve tutarlı olmaya çalışın.

- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan çocukların en büyük sorunlarından biri yapılacak ödevleri eksik hatırlamaları ya da kimi ödevlerini unutmalarıdır. Bu yüzden, ödevleri yazması için öğrencinizin bir ödev defteri ve hangi ödevi ne zaman bitirmesi gerektiğini hatırlaması için bir takvim edinmesini sağlayın.

- Ödevleri tahtaya yazın ve çocuğun yazıp yazmadığını kontrol edin. Verdiğiniz ödevleri parçalara bölün. Yazılı ödevler için standartlar belirleyin, net olun. (Örnek: Beyaz A4 kağıt, 2 sayfadan az, 4 sayfadan çok olmayacak, vb.)

- Verdiğiniz ödevleri kontrol edin. Ama bunu yaparken onu küçük düşürücü davranışlardan kaçının.

- Derste öğrencinizin dikkatini derse yöneltmesini ve dolayısıyla dersten en yüksek verimi almasını sağlamak bazı düzenlemelerle kolaylaşabilir.Sınıfta ders anlatılırken imkanlar el verdiğince görsel ve işitsel teknolojiden faydalanmaya çalışın. Matematik dersinde gerçek hayattan da öğrencinizin karşısına çıkabilecek örnekler kullanın. Yazılı materyallerdeki anahtar kelimelerin ya da ifadelerin altını fosforlu kalemle çizin ve vurgulayın.

- Öğrenciniz zaman zaman bildiği şeyleri bile göstermekte zorluk çeker. Bu nedenle öğrendiği şeyleri gösterebilmesi için farklı yollar kullanmasına izin verin. Örnek, yazılı ödev yerine sözlü ödev ya da bir proje yapmak.

- Öğrencinizin dersi aktif bir biçimde dinlemesine yardımcı olun. Örneğin, her dersten ya da okuma parçasından önce tahtaya kim, ne, ne zaman ve neden sorularını yazıp aktivite bittikten sonra bu soruları cevaplayın.

- DEHB’si olan öğrenci aktivitelerini planlama ve doğru sırada yapma konusunda başarısızdır. Ona beklentinizi anlattıktan sonra (‘bir kitabın özetini yazmanı istiyorum’) bunu daha küçük adımlara ayırabilirsiniz (örn: “önce bir kitap seçmelisin…’). Bazı çocuklar sonraki adımı yüksek sesle tekrarlamaktan faydalanır. DEHB’li çocukların plan ve sıralama yapmada alıştırma yapmaya ihtiyaçları vardır.

- Aktivite ve düzen değişikliklerine dikkat edin. DEHB’li çocuklar değişim anlarını özellikle zorlayıcı bulabilirler. Eğer beklediklerinden ya da bildiklerinden farklı bir şey olacaksa, neler olacağını önceden anlatın.

- Zorlandığı konuda seçme şansı verin. Öğrenciniz matematik problemlerini tek başına yapmakta zorlanıyorsa ödev olarak birçok matematik problemi arasından istediklerini seçmesine izin verin.

- Zaman baskısı ve rekabet ortamından uzak tutmaya çalışın.

- Öğrencinize bir işi yapmadan önce uygulamak üzere “dur, düşün, yap” stratejisini öğretin. Yani yapmadan önce dur, ne yapacağını düşün, bunu yavaşça kendine söyle ve sonunda söylediğini yap.

- Çocuğu kendinize yakın bir yere oturtun. İki iyi huylu, sakin çocuğun arasında; pencereden, kapılardan veya dikkatini dağıtabilecek diğer unsurlardan uzak bir yer seçmek faydalı olabilir.

- Hareket edebilmesi için fırsatlar yaratın. Sınıf dışında bir şeyler almaya gidecek, tahtayı silecek kişi olarak onu görevlendirin.

- Sizi ve diğer çocukları rahatsız etmeden kımıldayabilmeleri ve kıpırdayabilmeleri için fırsat tanımaya çalışın (ufak yumuşak topları sıkmak en sessizce kımıldama yöntemidir.)

- Dikkatini toparlamasına yardımcı olmak için onunla sık sık göz kontağı kurun.

- Öğrencinize uzun süreli hedefler değil, kısa süreli hedefler koyun. Bir anda çok fazla hedef vermeyin.

- Öğrencinizin sınıf içinde sürekli yardım istemesi ya da birşeyler sormaya çalışması üzerinizden fazladan bir yük oluşturabilir. Bunun için öğrencinize kartlar hazılayın. Bu kartları sınıf içinde yardıma, yaptığı işi kontrol ettirmeye, vb. İhtiyaçlarında kullansın. Her kartı kullandıktan sonar size vermesini isteyin; böylece elinde ne kadar kart, dolayısıyla ne kadar soru sorma hakkı olduğunu görecek ve daha gerekli ve acil şeyler için kullanmaya çalışacaktır.

- Öğrenciniz istenmeyen davranışları nedeni ile sık sık uyarılmak zorunda kalabilir. Eğer onunla gizli bir işaret geliştirip (omzuna dokunmak, burnunuza dokunmak, vb.) istenmeyen davranışını gördüğünüzde bunu kullanırsanız arkadaşlarının yanında sık sık uyarılıp mahcup olmadan gerekli uyarıyı almış olur.

- Geleneksel disiplin stratejileri (tahtaya isim yazmak, bir kurala uymadığında isminin yanına eksi koyma, vb.) öğrencinizde çok işe yaramayabilir. Anında ve uygun bir geri bildirim, doğru davranışı ödüllendirme, yanlış davranış için tepki-bedel sistemini (puan kaybetme) uygulama etkili bir disiplin yöntemi olacaktır. Diğer taraftan eğer sınıfa ve diğer öğrencilere zarar vermiyorsa ve kasıtlı yapılmıyorsa istenmeyen davranışı görmezden gelin.

- Öğrenciniz uygun davranış sergilediğinde onu takdir edin. Takdir ederken, neyi tam olarak takdir ettiğinizi özellikle belirtin. Takdir ederken samimi olun ve takdir etme biçiminizi zaman zaman değiştirin, çünkü zaman içinde bunları duymaktan sıkılacaktır.

- Öğrenciniz arkadaşlarıyla bir sorun yaşadığında bir süre mola almasın sağlayın. Sakinleştiğinde ve kontrolü sağladığında tekrar dönebilir.

- Kendisine güvenini arttırın.

- Öğrencinizin çantasını ve sırasını düzenli olarak temizlemesini sağlayın.

- Dersi hareketli molalarla kesin. Derste monotonluğu ve yorgunluğu azaltmak için 2-3 dakika fiziksel ya da yaratıcı drama egzersizleri yaptırabilirsiniz.

1 2 3 4 5

Her danışan için bir fidan dikilmektedir.